แหล่งชุมชนที่น่าไปเที่ยวของภาคตะวันออก ได้มีการพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนในชุมชนให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น โดยการนำมรดกวัฒนธรรมของท้องถิ่น มานำเสนอให้นักท่องเที่ยว ได้เข้ามาเรียนรู้ สัมผัสวิถีชีวิต ประเพณี วัฒนธรรม และภูมิปัญญาในแต่ละท้องถิ่น EEC เล็งเห็นความสำคัญของวัฒนธรรม และการท่องเที่ยว ในพื้นที่พัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (EEC) ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีศักยภาพทางด้านแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญและมีความหลากหลายรวมกัน เพื่อรองรับนักท่องเที่ยวชาวไทยและชาวต่างชาติภายใต้โครงการที่ EEC จัดขึ้น โดยในจังหวัดฉะเชิงเทรามีแหล่งชุมชนที่น่าสนใจอยู่ เช่น ตลาดบ้านใหม่ เป็นตลาดที่มีอายุมากกว่า 100 ปี

     เป็นชุมชนเก่าแก่แห่งหนึ่งของจังหวัดฉะเชิงเทรา ที่มีวิถีชีวิตเดิมที่โดดเด่นที่แตกต่างจากชุมชนอื่น ๆ นั้นคือ บ้านเรือนที่มีเอกลักษณ์เก่าแก่ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 เป็นสถานที่ถ่ายภาพยนตร์ และละครย้อนยุคของชุมชนชาวจีน เช่น อยู่กับก๋ง นางนาค เจ้าสัวสยาม ร้านขายของและร้านอาหารที่มีความหลากหลาย เป็นที่รวบรวมอาหารรสเด็ดของแปดริ้ว ทั้งอาหารจีน อาหารไทย มีร้านกาแฟโบราณรสชาติเข้มข้นหอมหวาน เป็นที่รวบรวมของฝากที่ต้องแวะซื้อเป็นของฝากกลับบ้าน และอีกสถานที่นึงที่เป็นจุดน่าสนใจตลาดเก่าคลองสวนร้อยปี แต่ก่อนนั้นเป็นพื้นแหล่งศูนย์รวมของการติดต่อ ค้าขาย แลกเปลี่ยนของชาวบ้านในย่านใกล้เคียง ร้อยกว่าปีที่ผ่านมา โดยใช้เรือเป็นพาหนะหลักในการสัญจรติดต่อทำมาค้าขาย เพื่อนำมาจำหน่ายและแลกเปลี่ยน

จนปัจจุบันได้มีการเพิ่มเส้นทางบกเพิ่มมากขึ้น ทำให้เส้นทางน้ำซบเซาลง เมื่อองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเข้ามามีบทบาทในการพัฒนาตั้งแต่ปี 2544โดยมีจุดมุ่งหมายที่จะฟื้นฟูให้ตลาดแห่งนี้กลับมามีชีวิตอีกครั้ง ด้วยสินทรัพย์ทางวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่น ผสานกับความร่วมมือร่วมใจขององค์กรผู้มีส่วนเกี่ยวข้องและประชาชนในชุมชน ในการขับเคลื่อนพัฒนาบูรณาการด้านสังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อม ให้มีความเจริญในทุกๆด้าน ส่งผลให้ประชาชนมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ซึ่งสามารถมองเห็นได้เมื่อขึ้นไปยืนบนสะพานข้ามคลองระหว่างจังหวัดสองจังหวัด ซึ่งผู้มาเยือนจะเห็นสถานประกอบพิธีกรรมของสามวัฒนธรรม ได้แก่ ศาลเจ้า มัสยิด และวัด

     ส่วนในจังหวัดชลบุรีนั้น แหล่งชุมชน นั้นมีความหลากหลายอยู่และทั้งเรื่องวัฒนธรรมและการดำเนิน เช่น”บ้านตลาดล่าง ตำบลบางพระ อำเภอศรีราชา, สัมผัสไอทะเล วิถีบางเสร่ ที่ชุมชนเก่า บ้านบางเสร่ ตำบลบางเสร่ อำเภอสัตหีบ และโครงการถนนสายวัฒนธรรม”หอมไอดินวิถีถิ่น บ้านหนองพลับ” ตำบลตะเคียนเตี้ย อำเภอบางละมุง จ.ชลบุรี

     บ้านตลาดล่าง ตำบลบางพระ อำเภอศรีราชา บ้านตลาดล่าง เป็นชุมชนติดกับชายทะเล ที่มีชาวบ้านประกอบอาชีพประมงเป็นหลักตามวิถีชีวิตแต่เดิมที่ทำมากันมากกว่า 200ปี ตลอดแนวชายหาดของพื้นที่บ้านตลาดล่าง ยังคงมีภาพของวิถีชีวิตชาวเลพื้นบ้าน ที่กำลังต่อเรือประมงขนาดเล็ก ถักอวนซ่อมแห ทำเครื่องมือประมง คัดแยกปูทะเลเป็นๆ หรือตกลงซื้อขายสดๆจากทะเล และยังคงต้อนรับผู้มาเยือนด้วยวิถีพื้นบ้านและสัมผัสประสบการณ์ร่วม ด้วยการออกเรือล้อมอวนจับปลาตกหมึก หาหอยตามชายหาด หรือนอนบ้านพักโฮมสเตย์ รับประทานอาหารทะเลสดๆ และอาหารตามตำหรับชาวบ้านอย่างปลาทูต้มเค็ม

     โครงการ “หอมไอดินวิถีถิ่น บ้านหนองพลับ” อยู่ที่ ตำบลตะเคียนเตี้ย อำเภอบางละมุง จ.ชลบุรี
เป็นพื้นที่ที่มีศักยภาพการท่องเที่ยวที่หลากหลาย ทั้งการท่องเที่ยวชายทะเล การท่องเที่ยวเชิงนิเวศน์ การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมและการท่องเที่ยวเชิงวิถีชุมชน เป็นพื้นที่รองรับการท่องเที่ยวในเขตเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก (EEC) เพื่อให้นักท่องเที่ยวทั้งในพื้นที่ และต่างพื้นที่ ได้มาสัมผัสเสน่ห์ อีกมุมหนึ่งของจังหวัดชลบุรี ซึ่งเป็นการพัฒนาต่อยอดเศรษฐกิจชุมชน เพื่อสร้างความมั่นคง และวัฒนธรรมยั่งยืนต่อไป

     ชุมชนตะเคียนเตี้ย ชุมชนเล็กๆ ใน อ.บางละมุง จ.ชลบุรี ที่แม้โลกกำลังหมุนเข้าสู่ยุคเทคโนโลยี แต่วิถีชีวิตของชาวบ้านที่นี่ยังหล่อเลี้ยงชีพด้วยการทำการเกษตรกรรม การใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น ผนวกกับธรรมชาติและอากาศที่ยังบริสุทธิ์ จึงทำให้ที่นี่ยังมีความเป็นอยู่ที่สงบ เรียบง่ายแบบชาวไทยสมัยก่อน

     ในจังหวัดระยองนั้น มีแหล่งชุมชนวีถีชีวิตโด่ดเด่นและวัฒนธรรมผสมผสานอย่างลงตัว โดยสินค้า OTOP ขึ้นชื่อก็มาจากแหล่งชุมชนที่ต่างๆของจังหวัด เช่น ชุมชนท่องเที่ยวเชิงเกษตรและวัฒนธรรมบ้านวังหว้า เป็นชุมชนท่องเที่ยวเชิงเกษตรและวัฒนธรรมบ้านวังหว้าเป็นการรวมกลุ่มของคนในชุมชน เพื่ออนุรักษ์วิถีชีวิตของชุมชน ชุมชนบ้านวังหว้าแห่งนี้มีกิจกรรมให้นักท่องเที่ยวได้ทำมากมาย เช่น ชิมอาหารถิ่นโบราณ “กะราง” รสชาติคล้ายเนยถั่ว ทำมาจากลูกกระบกต้มแล้วคั่วไฟ ก่อนตำให้ละเอียด ผสมน้ำตาลกับเกลือ สามารถกินกับข้าวสวยร้อยๆ หรือกับขนมปังก็ได้ การทอเสื่อคล้าผลิตภัณฑ์ใหม่ของชุมชน ทำจากต้นคล้าซึ่งเป็นไม้ป่าขึ้นอยู่ในชุมชน นำมาจักสานเป็นของใช้ในครัวเรือน เช่น เสื่อคล้า แผ่นรองจานรองแก้วและกิจกรรมล่องแพชมป่าโกงกางในคลองกระปิ คลองโบราณของหมู่บ้าน พาชมต้นกระบกร้อยปี เป็นต้น

     ยังมีแหล่งชุมชนอีกมากที่มีวิถีชีวิตที่น่าสนใจ ทางอีอีซีที่เห็นความสำคัญในการพัฒนาชุมชนที่มีความโด่ดเด่นอยู่ให้คงอยู่ต่อไปและมีการพัฒนามากกว่าอดีต ขอเพียงหน่วยงานต่างๆกับคนในชุมชนร่วมมือกันพัฒนาชุมชนของเราให้น่าอยู่ ยังสามารถสร้างเสริมรายได้จากจากผู้คนที่ท่องเที่ยวอีกด้วย

(อ้างอิง)